.png)
Sorumlulukları Paylaşmak İçin Etkili Bir Yöntem - RACI Matrisi
- bahri önal
- 10 Eyl
- 2 dakikada okunur
Giriş
Süreçlerin tasarımında ya da projelerde netleştirilmesi gereken en önemli konulardan bir tanesi de sorumlulukların paylaşımıdır.
İşi kim yapacak?
Sonuçlardan kim sorumlu olacak?
Kimin görüşü alınmalı?
Yapılan iş ile ilgili kim bilgilendirilecek?
İşte mucidinin kim olduğu belli olmasa da bu soruların cevabını vermemizi sağlayan bir yöntem var. RACI sorumluluk atama matrisi.
RACI Matrisi Nedir?
RACI matrisi, bir proje ya da süreçteki rolleri ve sorumlulukları şeffaf bir şekilde tanımlamak için kullanılan görsel bir araçtır.
R (Responsible): Görevi doğrudan yapan, işi yürüten kişi ya da rol.
A (Accountable): Sonuçtan nihai olarak sorumlu olan onay merci. Her görevde yalnızca bir kişi olabilir.
C (Consulted): Sürece katkısı için danışılan, uzman görüşü alınan paydaşlar.
I (Informed): İlerleme ve sonuçlardan haberdar edilmesi gereken kişiler.
Matris, bu dört rolü görevlerle eşleştirerek kimin ne yaptığını, kimin hangi noktada devreye girdiğini netleştirir.
Neden Önemlidir?
RACI matrisi kullanımı kolay olan bir görsel araçtır. Bu nedenle sorumluluklar belirlenirken bilgiyi kolayca organize eder. Böylelikle önemli ve pratik faydalar ortaya koyar.
Belirsizliği ortadan kaldırır. Herkes görevini net bir şekilde bilir.
Çatışmaları azaltır. İki kişinin aynı işi üstlenmesi ya da hiç kimsenin sahiplenmemesi önlenir.
Karar alma süreçlerini hızlandırır. Kimden onay alınacağı, kimin görüşü sorulacağı önceden bellidir.
Motivasyonu artırır. Çalışanlar kendi rollerini ve katkılarını görür.
Şeffaflık sağlar. Paydaşlar arası iletişim düzenli ve sistematik olur.
RACI Matrisini Ne Zaman Kullanabiliriz?
Karmaşık projeler: Birden fazla ekip veya departman içeren çalışmalar.
Yeni süreç tasarımları: İşe alım, oryantasyon, performans yönetimi gibi İK süreçleri.
Kritik karar süreçleri: Stratejik değişim projeleri, ürün lansmanları.
Departmanlar arası işbirliği: Satış, pazarlama, üretim gibi farklı fonksiyonları kapsayan süreçler.
Adım Adım RACI Matrisi Nasıl Hazırlanır?
Kapsamı belirleyin
Hangi süreç veya proje için sorumlulukların belirlenmesine ihtiyaç duyuyorsunuz?
Görevleri listeleyin
Ana iş paketleri veya karar noktalarını çıkararak görevlerin bir listesini oluşturun.
Paydaşları tanımlayın
Sürece dahil olan tüm roller/kişileri yazın.
RACI atamalarını yapın.
Her görev için kim Responsible, kim Accountable, kim Consulted, kim Informed olacak belirleyin.
Kuralları kontrol edin.
Her satırda en az bir “R” olmalı.
Her satırda yalnızca bir “A” bulunmalı.
Gereksiz “C” atamalarından kaçınılmalı.
Onay alın ve paylaşın.
İlgili tüm taraflarla doğrulayın.
Takip edin ve güncelleyin.
Süreç değiştikçe matrisi güncelleyin.
Sık Yapılan Hatalar
RACI sorumluluk atama matrisinin anlaşılması ve kullanılması kolay olsa da uygulamada sıkça yapılan hata da yapılabilmektedir. Sıkça yapılan hataları sizler için derledik.
Birden fazla Accountable atanması
Her görevde nihai sorumluluk yalnızca bir kişinin olmalıdır. Birden fazla kişinin sorumlu olması onay süreçlerini çelişkili hale getirecektir.
Herkesin Responsible seçilmesi
Çok fazla kişinin responsible olarak seçilmesi belirsizlik ve kaos oluşturacaktır. Bu belirsizliği önlemek için bazı modellerde "S" Support - destekleyen rolü tanımlanmıştır.
Çok fazla Consulted belirlenmesi
Danışılacak olan kişi sayısının fazla belirlenmesi de süreçlerin yavaşlamasına neden olacaktır.
RACI matrisi doğru uygulandığında çatışmaları azaltan, karar süreçlerini hızlandıran ve ekipler arası güveni güçlendiren bir yöntemdir.
